Arbowet en re-integratie

De Arbowet (Arbeidsomstandighedenwet) vormt de basis voor gezond en veilig werken in Nederland. De wet regelt de verantwoordelijkheden van werkgevers en werknemers rondom arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en re-integratie. Bij de laatste grote wijziging in juli 2017 zijn de verplichtingen en rechten verder verduidelijkt, met meer aandacht voor preventie en de rol van de bedrijfsarts.

Basiscontract met arbodienst of bedrijfsarts

Elke werkgever is verplicht een basiscontract af te sluiten met een arbodienst of bedrijfsarts. In dit contract wordt vastgelegd:

• Verzuimbegeleiding: de werkgever moet zich laten ondersteunen door een bedrijfsarts of arbeidsdeskundige bij ziekte en re-integratie.
• Toegang tot de bedrijfsarts: werknemers hebben vrije toegang tot de bedrijfsarts, ook zonder ziekmelding (open spreekuur).
• Preventiemedewerker: organisaties met 25 of meer werknemers moeten een preventiemedewerker aanstellen die samenwerkt met de bedrijfsarts en HR.
• Klachtenprocedure: er moet een regeling zijn voor het indienen en afhandelen van klachten over de arbodienst of bedrijfsarts.

Rol van de bedrijfsarts

De bedrijfsarts speelt een centrale rol in de uitvoering van de Arbowet. Belangrijke taken zijn:

• begeleiden bij ziekteverzuim en re-integratie,
• adviseren over arbeidsomstandigheden en duurzame inzetbaarheid,
• uitvoeren van arbeidsgezondheidskundige onderzoeken (zoals PAGO en PMO),
• het geven van preventief advies, ook wanneer een werknemer nog niet ziek is.

Rechten en plichten van werkgever en werknemer

De Arbowet verdeelt verantwoordelijkheden tussen beide partijen:

• Werkgever: moet zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving, een actuele RI&E (risico-inventarisatie en -evaluatie) en passende begeleiding bij verzuim en re-integratie.
• Werknemer: moet meewerken aan maatregelen en adviezen die herstel en terugkeer naar werk bevorderen.

Second opinion

Een belangrijk recht van werknemers is de second opinion bij een andere bedrijfsarts. Dit kan aangevraagd worden wanneer er twijfel is over het advies van de eigen bedrijfsarts, bijvoorbeeld bij:

• ziekteverzuimbegeleiding,
• een arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO/PMO),
• een aanstellingskeuring.

Zo wordt de onafhankelijkheid van het medisch advies gewaarborgd en staat de werknemer sterker in het re-integratieproces.

Preventie en RI&E

De Arbowet legt nadruk op preventie. Elke werkgever moet beschikken over een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Hierin worden de arbeidsrisico's in kaart gebracht en maatregelen vastgelegd om deze te beperken. De preventiemedewerker ondersteunt de uitvoering hiervan en werkt samen met de bedrijfsarts.

Toezicht en handhaving

De naleving van de Arbowet wordt gecontroleerd door de Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie). Bij overtredingen kan de Inspectie waarschuwingen geven of boetes opleggen.

Samenhang met re-integratiewetgeving

De Arbowet staat niet op zichzelf. Voor de begeleiding van zieke werknemers sluit de wet aan op andere regelingen, zoals:

• de Wet Verbetering poortwachter, die de stappen beschrijft die werkgever en werknemer moeten nemen bij ziekte,
• de Wet WIA, die het recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering regelt.

Samen zorgen deze wetten voor een samenhangend systeem waarin preventie, begeleiding en re-integratie centraal staan.

Kom in contact met re-integratiebureaus in uw regio over ziekteverzuim, preventie en re-integratiebegeleiding