Hoe werkt de bijstand?

De bijstand (Participatiewet) is het laatste vangnet voor wie geen werk en onvoldoende inkomen of vermogen heeft om in het levensonderhoud te voorzien. De uitkering wordt aangevraagd bij de gemeente, die ook verantwoordelijk is voor de begeleiding en re-integratie van bijstandsgerechtigden.

Voorwaarden bijstandsuitkering

Om in aanmerking te komen voor een bijstandsuitkering gelden onder andere de volgende voorwaarden:

• De aanvrager is Nederlander of heeft een geldige verblijfsvergunning.
• Men woont in Nederland en beschikt niet over voldoende inkomen of vermogen om van te leven.
• Er is geen recht op een andere uitkering (bijvoorbeeld WW of WIA).
• De bijstandsgerechtigde moet actief meewerken aan re-integratie en arbeidsparticipatie.
• Bij onvoldoende medewerking kan de gemeente een maatregel opleggen, bijvoorbeeld een tijdelijke verlaging of stopzetting van de uitkering.

Bijstand en re-integratie

Gemeenten spelen een centrale rol bij de re-integratie van bijstandsgerechtigden. Samen met de cliënt wordt bekeken welke ondersteuning nodig is om (weer) aan het werk te gaan.

Mogelijke re-integratievoorzieningen en werkvormen zijn:

• Training en coaching - gericht op arbeidsvaardigheden, sollicitatietraining of persoonlijke ontwikkeling.
• Loonkostensubsidie - voor werkgevers die iemand met een arbeidsbeperking in dienst nemen.
• Detachering en participatiebanen - om werkervaring op te doen met behoud van uitkering of met een gesubsidieerd contract.
• Work First-trajecten - directe inzet in werk of maatschappelijk nuttige activiteiten, vaak als opstap naar regulier werk.
• Scholing of omscholing - indien dit noodzakelijk is om kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.
• Zelfstandig ondernemerschap (Bbz-regeling) - bedrijfskapitaal of inkomensondersteuning voor startende ondernemers vanuit de bijstand.

Relevantie voor re-integratie

De Participatiewet koppelt bijstand en re-integratie direct aan elkaar. Wie bijstand ontvangt, heeft niet alleen recht op ondersteuning maar ook een plicht om actief stappen te zetten richting werk. Gemeenten hebben beleidsvrijheid: het aanbod van trajecten en voorzieningen kan dus per gemeente verschillen.

Kom in contact met re-integratiebureaus in uw regio voor vragen over re-integratievoorzieningen en regelingen