In het jaar 2020 gold voor zeker 4 op de 10 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen dat deze werd verstrekt vanwege psychische klachten. Dit is daarmee gelijk ook de meest voorkomende grond voor arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Daarnaast blijkt dat het relatief veel vrouwen waren die om die reden een uitkering aanvroegen. Dit blijkt uit cijfers die recentelijk door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bekend zijn gemaakt.
Verspreid over het jaar 2020 zouden zo'n 816.000 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen verstrekt zijn aan ruim 758.000 mensen. Daarvan gingen er 365.000 naar mannen en 394.000 naar vrouwen. Met 346 duizend (ruim 42 procent) werden de meeste uitkeringen uitgekeerd na diagnoses van psychische stoornissen. Dit percentage is in de afgelopen tien jaar niet veel veranderd.
Onder de term ' arbeidsongeschiktheidsuitkering' schaart het CBS drie categorieën. In ruim twee derde van de gevallen ging het om uit zieke werknemers in loondienst die na twee jaar loondoorbetaling door de werkgever recht hebben op een WAO- of WIA-uitkering. De tweede groep bestaat uit de jonggehandicapten met een Wajong-uitkering. De laatste groep dat slechts 1 procent van het geheel beslaat, wordt opgemaakt uit zelfstandigen, die voorheen (tot 2004) onder de Wet Arbeidsongeschiktheidsverzekering Zelfstandigen (WAZ) vielen.
Opvallend in het onderzoek was dat er een hoger aantal uitkeringen is verstrekt aan vrouwen dan aan mannen. Dit verschil kan onder meer worden verklaard doordat er relatief veel meer vrouwen werken in de zorg, wat een beroepsgroep is die vaker leidt tot arbeidsongeschiktheid. Ook het feit dat vrouwen vaker beroepen vervullen met een lager uurloon lijkt een verklaring te kunnen zijn. In de praktijk blijkt namelijk dat een lager uurloon een grotere kans geeft op arbeidsongeschiktheid.
Vergeleken met eind 2011 veranderde het aantal uitkeringen per hoofdcategorie weinig. Het CBS hanteert voor de diagnose van arbeidsongeschiktheid 12 hoofdcategorieën. Met 346 duizend vielen de meeste uitkeringen binnen diagnoses in de hoofdcategorie psychische stoornissen. Op de tweede plaats staat de hoofdcategorie ziekten van het bot- en spierstelsel (154 duizend gevallen), op de derde plaats komen ziekten van het zenuwstelsel, oog en oor (84 duizend gevallen).
Verder valt er op dat er sinds 2011 een flinke toename van het aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen te zien is, waarvan de achterliggende medische oorzaak onbekend is. Deze stijging gaat echter samen met een daling in de categorie algemene en endocriene ziekten (ziekten aan het hormoonstelsel), waar aandoeningen kunnen worden ondergebracht die in geen andere categorie vallen. Er is ook een kleine toename in de hoofdcategorie ziekten van het ademhalingsstelsel. Deze stijging komt niet door de gevolgen van long COVID19, omdat deze diagnose pas vanaf 2022 eventueel in de statistieken van de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen te zien zal zijn.