In ons blog vindt u het laatste nieuws over re-integratie, interviews met re-integratieprofessionals en andere praktische artikelen gerelateerd aan re-integratie.
De werkloosheid is in april verder gedaald. In april waren er volgens het CBS 316.000 werklozen. Dat is 3,2 procent van de beroepsbevolking. De trend van de zeer lage werkloosheid zet zich daarmee voort. De meeste werklozen en niet-werkenden zijn te vinden bij 45-plussers.
Patiënten die zonder uitzicht op herstel lijden aan ME/CVS hebben wel recht op een IVA-uitkering. Dat heeft de hoogste rechter bepaald in een juridische strijd die een ME-patiënt voerde tegen uitkeringsinstantie UWV. In eerste instantie had een lagere rechter de aanvraag voor een IVA-uitkering afgekeurd.
Met Reliance HR Solutions krijg je grip op jouw personeelszaken. Naast ondersteuning in personeelsadministratie en advies bij casuïstiek, heeft Reliance HR Solutions veel ervaring met verzuim en zijn ze gespecialiseerd als arbeidsdeskundige. Verzuim kunnen ze aanpakken vanuit verschillende invalshoeken. Senior HR Professional en Register Arbeidskundige bij Reliance HR Solutions Norbert Dolstra vertelt er meer over.
"Bij ontslag kan gebruik gemaakt worden van een outplacementtraject. Dit is in hoofdlijnen te vergelijken met een re-integratietraject, alleen het startpunt is anders. De medewerker is namelijk niet ziek. Het gaat hierbij dus ook om het vinden van passend werk, maar meer vanuit het willen in plaats van het kunnen."
De stijging van mensen met een WIA-uitkering is vorig jaar bovengemiddeld gestegen. Dat meldt het UWV dat onderzoek doet naar de oorzaken van de extra instroom in de WIA. De eerste resultaten tonen dat vooral de coronapandemie hieraan heeft bijgedragen.
Eind 2021 wachtten 12.000 mensen op een beoordeling voor het recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Een nog groter aantal wacht op een herbeoordeling. Dit blijkt uit het jaarverslag dat het UWV op 21 april publiceerde.
In het jaar 2020 gold voor zeker 4 op de 10 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen dat deze werd verstrekt vanwege psychische klachten. Dit is daarmee gelijk ook de meest voorkomende grond voor arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Daarnaast blijkt dat het relatief veel vrouwen waren die om die reden een uitkering aanvroegen. Dit blijkt uit cijfers die recentelijk door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bekend zijn gemaakt.
Verspreid over het jaar 2020 zouden zo'n 816.000 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen verstrekt zijn aan ruim 758.000 mensen. Daarvan gingen er 365.000 naar mannen en 394.000 naar vrouwen. Met 346 duizend (ruim 42 procent) werden de meeste uitkeringen uitgekeerd na diagnoses van psychische stoornissen. Dit percentage is in de afgelopen tien jaar niet veel veranderd.
Onder de term ' arbeidsongeschiktheidsuitkering' schaart het CBS drie categorieën. In ruim twee derde van de gevallen ging het om uit zieke werknemers in loondienst die na twee jaar loondoorbetaling door de werkgever recht hebben op een WAO- of WIA-uitkering. De tweede groep bestaat uit de jonggehandicapten met een Wajong-uitkering. De laatste groep dat slechts 1 procent van het geheel beslaat, wordt opgemaakt uit zelfstandigen, die voorheen (tot 2004) onder de Wet Arbeidsongeschiktheidsverzekering Zelfstandigen (WAZ) vielen.
Opvallend in het onderzoek was dat er een hoger aantal uitkeringen is verstrekt aan vrouwen dan aan mannen. Dit verschil kan onder meer worden verklaard doordat er relatief veel meer vrouwen werken in de zorg, wat een beroepsgroep is die vaker leidt tot arbeidsongeschiktheid. Ook het feit dat vrouwen vaker beroepen vervullen met een lager uurloon lijkt een verklaring te kunnen zijn. In de praktijk blijkt namelijk dat een lager uurloon een grotere kans geeft op arbeidsongeschiktheid.
Vergeleken met eind 2011 veranderde het aantal uitkeringen per hoofdcategorie weinig. Het CBS hanteert voor de diagnose van arbeidsongeschiktheid 12 hoofdcategorieën. Met 346 duizend vielen de meeste uitkeringen binnen diagnoses in de hoofdcategorie psychische stoornissen. Op de tweede plaats staat de hoofdcategorie ziekten van het bot- en spierstelsel (154 duizend gevallen). Op de derde plaats komen ziekten van het zenuwstelsel, oog en oor (84 duizend gevallen).
Verder valt er op dat er sinds 2011 een flinke toename van het aantal arbeidsongeschiktheidsuitkeringen te zien is, waarvan de achterliggende medische oorzaak onbekend is. Deze stijging gaat echter samen met een daling in de categorie algemene en endocriene ziekten (ziekten aan het hormoonstelsel), waar aandoeningen kunnen worden ondergebracht die in geen andere categorie vallen. Er is ook een kleine toename in de hoofdcategorie ziekten van het ademhalingsstelsel. Deze stijging komt niet door de gevolgen van long COVID19, omdat deze diagnose pas vanaf 2022 eventueel in de statistieken van de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen te zien zal zijn.
Met ingang van 1 maart 2022 konden mensen een aanvraag indienen voor een tegemoetkoming voor een opleiding om hun positie op de arbeidsmarkt te versterken. Per jaar zijn er vijf aanvraagrondes. Bij deze eerste ronde was het budget al na drie dagen op. Naar schatting hebben tot nu toe zeker 35.000 mensen een aanvraag ingediend.
Het STAP-budget is een landelijke regeling vanuit de overheid. Het UWV voert deze regeling namens de overheid uit. Werkenden en werkzoekenden kunnen zich bij het daarvoor opgerichte digitale portaal melden om hierop aanspraak te maken. Per persoon kan er één keer per jaar een aanvraag worden ingediend met een maximum van € 1.000 (zolang er budget is). Het STAP-budget wordt direct aan de opleider uitgekeerd.
Voor het jaar 2022 is er € 160 miljoen beschikbaar. Dit budget is verdeeld over 5 aanvraagperiodes. Hiermee kunnen ruim 160.000 personen scholing volgen. Voor 2023 wordt dit budget verhoogt tot 200 miljoen euro verdeeld over 6 tijdvakken.
Bij deze eerste ronde hebben zo'n 35.000 mensen een scholingssubsidie toegekend gekregen. Bij het openen van het loket op dinsdag 1 maart liep het direct al storm. Er ontstond tijdens de piek een wachtrij van 70.000 mensen waarbij technische storingen het proces bemoeilijkte. Dit leidde tot veel klachten. Bij de volgende ronde, die op 1 mei start, zal het UWV deze storingen proberen voor te zijn.
Opvallend was ook dat achteraf bleek dat het juist de kansrijkere burgers waren die succes hadden met het aanvragen van deze subsidies. Directeur bij UWV, Tof Thissen, vertelde hierover in het NOS Radio 1 Journaal eerder deze maand. Voor de volgende ronde zijn er wel maatregelen getroffen om juist die mensen te helpen met het aanvragen van een opleidingsbijdrage die minder kansen op de arbeidsmarkt hebben.
"In de komende periodes houden we geld apart voor mensen die minder makkelijk digitale de weg weten te vinden naar het STAP-budget", zegt Thissen. Die kunnen vanaf de volgende ronde terecht bij vestigingen van het UWV om het STAP-budget aan te vragen.
Er moet een extra vangnet komen voor long covid patiënten die bijna twee jaar ziek zijn en hun baan dreigen te verliezen. Dat vinden patiëntenorganisaties en vakbond FNV. Volgens hen is hulp op zijn plaats, omdat de begeleiding richting terugkeer op de werkvloer voor deze groep niet op orde is. Duizenden mensen dreigen hierdoor in de problemen te komen. Het kabinet spreekt nogmaals haar waardering uit voor zorgmedewerkers en belooft met een oplossing te komen.
Rond deze tijd in het jaar 2020 raakten de eerste Nederlanders besmet met het COVID-19. Zij dreigen na twee jaar ziekte een arbeidsongeschiktheidsuitkering te moeten aanvragen. Dit probleem speelt met name in de zorg, waar duizenden medewerkers met de langdurige consequenties van een Corona besmetting te maken hebben.
Vakbonden CNV en FNV pleiten al langer voor een een tegemoetkomingsfonds voor mensen met long covid. Hierbij zou het fonds dat voor schildersziekte OPS en asbestslachtoffers bestaat als voorbeeld moeten dienen. Eind januari heeft de FNV hierover al een gesprek gevoerd met Minister Conny Helder van Langdurige Zorg en Sport.
Ook Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Karien Van Gennip besteedde in een recent kamergesprek aandacht aan de gevolgen van long covid. Hierbij ging ze in op vragen die betrekking hadden op re-integratietrajecten de Wet Verbetering Poortwachter. Zij stelde dat de regelgeving binnen het stelsel van sociale zekerheid geen onderscheid maakt naar de reden dat iemand uitvalt. Voor alle werknemers die ziek worden en daardoor hun eigen werk niet meer kunnen doen, ongeacht de aard of oorzaak van de ziekte, gelden dezelfde regels. Deze regels staan vastgesteld in de Wet Verbetering Poortwachter.
De minister erkent ook dat het pijnlijk is dat van long covid zo lastig is te voorspellen hoe het zich uit en hoe lang het verloop ervan per persoon voortduurt. Hieraan voegde ze toe dat het wel belangrijk is dat alle mensen die door een ziekte zijn getroffen aan dezelfde rechten en plichten worden gehouden.
Zoals benoemd door Minister van Gennip, is een van de grootste uitdagingen van deze situatie het feit dat er nog altijd relatief weinig bekend is over de langdurige klachten die na een coronabesmetting kunnen aanhouden. Dit heeft er vooral te maken dat het gaat om een relatief nieuw ziektebeeld. Om meer kennis te vergaren is het RIVM al bezig met een eigen onderzoek naar long covid. Hiermee hoopt het een goed beeld te krijgen van de aard en duur van de klachten, de risicofactoren van de ziekte, de impact op zorggebruik en kwaliteit van leven van patiënten. Naar verwachting worden de eerste resultaten van dit onderzoek gepubliceerd in het eerste kwartaal van 2022.
Ook van de Gezondheidsraad wordt in het eerste kwartaal van 2022 meer informatie verwacht. Deze instantie zal dan vooral ingaan op de definitie en afbakening van het ziektebeeld op basis van de huidige stand van de wetenschap.
Omdat voor Long Covid-patiënten geldt dat er veel verschillende soorten klachten kunnen worden ervaren, is het belangrijk dat het re-integratietraject dat wordt aangeboden op maat gemaakt is. Dat wil zeggen dat er moet worden gekeken naar de mogelijkheden van de individuele werknemer op dat moment. Ook moet het plan kunnen worden bijgesteld als een verandering van de gezondheidssituatie van de werknemer dit vereist.
Stella Jonkhout die voor de FNV onderzoek naar dit probleem verrichtte, pleit ervoor dat alle partijen waar long covid patiënten mee in aanraking komen op het gebied van ziekte, werk en re-integratie hun kennis bundelen en beter gaan samenwerken. Het UWV, arbodiensten, werkgevers, verzuimcoaches, HR-medewerkers, verzekeringsartsen, C-support en het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten zouden samen meer praktische steun, kennis en erkenning moeten bieden aan deze doelgroep. Uit deze samenwerking zouden vervolgens richtlijnen moeten ontstaan over hoe bedrijven om moeten gaan met deze (beroeps)ziekte.
In een eerste reactie heeft het kabinet laten weten zorgmedewerkers met long covid tegemoet te willen komen. Zo heeft Minister Helder voor langdurige Zorg en Sport een subsidieregeling aangekondigd om deze mensen langer in dienst te kunnen houden. Het loon zou dan zes maanden langer doorbetaald worden. Werkgevers worden zo gestimuleerd om de re-integratie voort te zetten. Met deze regeling wil het kabinet ook haar respect en waardering voor deze groep uitspreken. De minister voelt dit sentiment aan met de woorden: 'We hebben deze mensen heel hard nodig, hetzij in hun eigen, hetzij in een andere functie'.